7. Mahcattrsakasuttavaan
136. Eva me sutanti mahcattrsakasutta. Tattha ariyanti niddosa lokuttara, niddosahi ariyanti vuccati. Sammsamdhinti maggasamdhi. Sa-upanisanti sapaccaya. Saparikkhranti saparivra. Parikkhatti parivrit. Sammdihi pubbagam hotti dvidh sammdihi pubbagam hoti purecrik vipassansammdihi ca maggasammdihi ca. Vipassansammdihi tebhmakasakhre aniccdivasena parivmasati; maggasammdihi pana parivmasanapariyosne bhmiladdha vaa samugghayamn vpasamayamn studakaghaasahassa matthake sicamn viya uppajjati. Yath hi khetta kurumno kassako pahama arae rukkhe chindati, pacch aggi deti, so aggi pahama chinne rukkhe anavasese jhpeti, evameva vipassansammdihi pahama aniccdivasena sakhre vmasati, maggasammdihi tya vmasanattha sakhre puna appavattivasena samugghayamn uppajjati, s duvidhpi idha adhippet. Micchdihti pajntti micchdihi anicca dukkha anattti lakkhaapaivedhena rammaato pajnti, sammdihi kiccato asammohato pajnti. Sssa hoti sammdihti s eva pajnan assa sammdihi nma hoti. Dvya vadmti dvaya vadmi, duvidhakohsa vadmti attho. Puabhgiyti puakohsabht. Upadhivepakkti upadhisakhtassa vipkassa dyik. Pa paindriyanti-dsu vibhajitv vibhajitv amatadvra paapeti dassetti pa. Tasmi atthe indatta karotti paindriya. Avijjya na kampatti pabala. Bojjhagappatt hutv catusaccadhamme vicintti dhammavicayasambojjhago. Maggasampattiy pasah sobhan dihti sammdihi. Ariyamaggassa aganti maggaga. Soti so bhikkhu. Pahnyti pajahanatthya. Upasampadyti pailbhatthya. Sammvymoti niyyniko kusalavymo. Satoti satiy samanngato hutv. Anuparidhvanti anuparivattantti sahajt ca purejt ca hutv parivrenti. Ettha hi sammvymo ca sammsati ca lokuttarasammdihi sahajt parivrenti rjna viya ekarathe hit asigghachattaggh. Vipassansammdihi pana purejt hutv parivreti rathassa purato pattikdayo viya. Dutiyapabbato pahya pana sammsakappdna tayopi sahajtaparivrva hontti veditabb. 137. Micchsakappoti pajntti micchsakappa anicca dukkha anattti lakkhaapaivedhena rammaato pajnti sammsakappa kiccato asammohato pajnti. Ito aparesu sammvcdsupi evameva yojan veditabb. Kmasakappdayo dvedhvitakkasutte (ma. ni. 1.206) vuttyeva. Takkoti-dsu takkanavasena takko. Sveva ca upasaggena pada vahetv vitakkoti vutto, sveva sakappanavasena sakappo. Ekaggo hutv rammae appetti appan Upasaggena pana pada vahetv byappanti vutta. Cetaso abhiniropanti cittassa abhiniropan. Vitakkasmihi sati vitakko rammae citta abhiniropeti vitakke pana asati attanoyeva dhammatya citta rammaa abhiruhati jtisampanno abhitapuriso viya rjageha. Anabhitassa hi paihrena v dovrikena v attho hoti, abhita jtisampanna sabbe rjarjamahmatt jnantti attanova dhammatya nikkhamati ceva pavisati ca, evasampadamida veditabba. Vca sakharotti vacsakhro. Ettha ca lokiyavitakko vca sakharoti, na lokuttaro. Kicpi na sakharoti, vacsakhrotveva ca panassa nma hoti. Sammsakappa anuparidhvantti lokuttarasammsakappa parivrenti. Ettha ca tayopi nekkhammasakappdayo pubbabhge nncittesu labbhanti, maggakkhae pana tiampi kmasakappdnaca padaccheda samugghta karonto maggaga prayamno ekova sammsakappo uppajjitv nekkhammasakappdivasena ti nmni labhati. Parato sammvcdsupi eseva nayo. 138. Musvd veramati-dsu viratipi cetanpi vaati. ratti-dsu vacduccaritehi rak ramatti rati. Vin tehi ramatti virati. Tato tato painivattva hutv tehi vin ramatti paivirati. Upasaggavasena v pada vahita, sabbamida oramanabhvasseva adhivacana. Vera maati vinsetti veramai. Idampi oramanasseva vevacana. 139. Ptipt veramati-dsupi cetan viratti ubhayampi vaatiyeva. 140. Kuhanti-dsu tividhena kuhanavatthun loka etya kuhayanti vimhpayantti kuhan. Lbhasakkratthik hutv etya lapantti lapan. Nimitta slametesanti nemittik, tesa bhvo nemittikat. Nippeso slametesanti nippesik, tesa bhvo nippesikat. Lbhena lbha nijigsanti magganti pariyesantti lbhena lbha nijigsan, tesa bhvo lbhena lbha nijigsanat. Ayamettha sakhepo, vitthrena panet kuhandik visuddhimagge slaniddeseyeva pica ahakathaca haritv paksit. Micch-jvassa pahnyti ettha na kevala piya gatova micch-jvo, jvahetu pana pavattit ptiptdayo sattakammapathacetanpi micch-jvova. Tsayeva sattanna cetanna padapaccheda samugghta kurumna maggaga prayamn uppann virati samm-jvo nma. 141. Sammdihissti maggasammdihiya hitassa puggalassa. Sammsakappo pahotti maggasammsakappo pahoti, phalasammdihissapi phalasammsakappo pahotti eva sabbapadesu attho veditabbo. Sammassa sammvimuttti ettha pana maggasammsamdhimhi hitassa maggapaccavekkhaa samma pahoti, phalasammsamdhimhi hitassa phalapaccavekkhaa samma pahoti. Maggapaccavekkhaasamme ca hitassa maggasammvimutti pahoti, phalapaccavekkhaasamme hitassa phalasammvimutti pahotti attho. Ettha ca hapetv aha phalagni samma paccavekkhaa katv sammvimutti phala ktu vaatti vutta. 142. Sammdihissa bhikkhave, micchdihi nijji hotti-dsu avasesanikyabhak phala kathitanti vadanti, majjhimabhak pana dasanna nijjaravatthna gatahne maggo kathitoti vadanti. Tattha dassanahena sammdihi veditabb, viditakaraahena samma, tadadhimuttahena sammvimutti. Vsati kusalapakkhti sammdihi-dayo dasa, sammdihipaccay ca aneke kusal dhammti-din nayena vutt dasti eva vsati kusalapakkh honti. Vsati akusalapakkhti micchdihi nijji hotti-din nayena vutt micchdihi-dayo dasa, ye ca micchdihipaccay aneke ppakti-din vutt dasa cti eva vsati akusalapakkh veditabb. Mahcattrsakoti mahvipkadnena mahantna kusalapakkhiknaceva akusalapakkhiknaca cattrsya dhammna paksitatt mahcattrsakoti. Imasmica pana sutte paca sammdihiyo kathit vipassansammdihi kammassakatsammdihi maggasammdihi phalasammdihi paccavekkhasammdihti. Tattha micchdihi micchdihti pajntti-din nayena vutt vipassansammdihi nma. Atthi dinnanti-din nayena vutt kammassakatsammdihi nma. Sammdihissa, bhikkhave, sammsakappo pahotti ettha pana maggasammdihi phalasammdihti dvepi kathit. Samma pahotti. Ettha pana paccavekkhasammdihi kathitti veditabb. 143. Sammdihi ce bhava garahatti micchdihi nmya sobhanti vadantopi sammdihi nmya na sobhanti vadantopi sammdihi garahati nma. Okkalti okkalajanapadavsino. Vassabhati vasso ca bhao cti dve jan. Ahetuvdti natthi hetu natthi paccayo sattna visuddhiyti evamdivdino. Akiriyavdti karoto na karyati ppanti eva kiriyapaikkhepavdino. Natthikavdti natthi dinnanti-divdino. Te imesu tsupi dassanesu okkantaniym ahesu. Katha panetesu niymo hotti. Yo hi evarpa laddhi gahetv rattihnadivhne nisinno sajjhyati vmasati, tassa natthi hetu natthi paccayo karoto na karyati ppa, natthi dinna, kyassa bhed ucchijjatti tasmi rammae micchsati santihati, citta ekagga hoti, javanni javanti. Pahamajavane satekiccho hoti, tath dutiydsu. Sattame buddhnampi atekiccho anivatt arihakaakasadiso hoti. Tattha koci eka dassana okkamati, koci dve, koci tipi, niyatamicchdihikova hoti, patto saggamaggvaraaceva mokkhamaggvaraaca. Abhabbo tassa attabhvassa anantara saggampi gantu, pageva mokkha, vaakhu nmesa satto pathavgopako, yebhuyyena evarpassa bhavato vuhna natthi. Vassabhapi edis ahesu. Nindbyrosa-uprambhabhayti attano nindbhayena ghaanabhayena upavdabhayena cti attho. Sesa sabbattha uttnamevti.
Papacasdaniy majjhimanikyahakathya
Mahcattrsakasuttavaan nihit.