314. Luddhna lahucittna, akatana dubbhina;
ndevasatto puriso, thna saddhtumarahati.
315. Na t pajnanti kata na kicca, na mtara pitara bhtara v;
anariy samatikkantadhamm, sasseva cittassa vasa vajanti.
316. Cirnuvuhampi piya manpa, anukampaka pasamampi bhattu;
vsu kiccesu ca na jahanti, tasmhamitthna na vissasmi.
317. Thnahi citta yath vnarassa, kannappakanna yath rukkhachy;
calcala hadayamitthiyna, cakkassa nemi viya parivattati.
318. Yad t passanti samekkhamn, deyyarpa purisassa vitta;
sahhi vchi nayanti mena, kambojak jalajeneva assa.
319. Yad na passanti samekkhamn, deyyarpa purisassa vitta;
samantato na parivajjayanti, tio nadpragatova kulla.
320. Silespam sikhiriva sabbabhakkh, tikkhamy nadriva sghasot;
sevanti het piyamappiyaca, nv yath orakula paraca.
321. Na t ekassa na dvinna, paova pasrito;
yo t mayhanti maeyya, vta jlena bdhaye.
322. Yath nad ca pantho ca, pngra sabh pap;
eva lokitthiyo nma, vel tsa na vijjati.
323. Ghatsanasam et, kahasappasirpam;
gvo bahi tiasseva, omasanti vara vara.
324. Ghatsana kujara kahasappa, muddhbhisitta pamad ca sabb;
ete naro niccayato bhajetha, tesa have dubbidu sabbabhvo.
325. Naccantava na bahna kant, na dakkhi pamad sevitabb;
na parassa bhariy na dhanassa hetu, etitthiyo paca na sevitabbti.
Tattha luddhnanti lubbhna. Kaaverajtake (j. 1.4.69-72) viya baddhacorepi srajjana sandhyeta vutta. Lahucittnanti muhuttameva parivattanacittna. Cadhanuggahajtakena (j. 1.5.128 dayo) eta dpetabba. Akataut pana etsa ekakanipte takkriyajtakena (j. 1.13.104 dayo) dpetabb. Ndevasattoti na adevasatto devena ansatto ayakkhagahitako abhtaviho puriso thna slavantata saddhtu nrahati, bhtaviho pana saddaheyya. Katanti attano kata upakra. Kiccanti attan kattabba kicca. Na mtaranti sabbepi take chaetv yasmi paibaddhacitt honti, taeva anubandhanato ete mtdayo na jnanti nma mahpanthakamt viya. Anariyti nillajj. Sassevti sakassa. vsti padsu. Kiccesti tesu tesu karayesu.
Kannappakannanti otiotia. Yath hi visame padese rukkhachy ninnampi-orohati, thalampi abhiruhati, tath etsampi citta na kaci uttamdhama vajjeti. Calcalanti ekasmiyeva apatihita. Nemi viyti sakaassa gacchato cakkanemi viya. deyyarpanti gahetabbajtika. Vittanti dhana. Nayantti attano vasa nenti. Jalajenti jalajtasevlena. Kambojarahavsino kira yad aavito asse gahitukm honti, tad ekasmi hne vati parikkhipitv dvra yojetv assna udakapnatitthe sevla madhun makkhetv sevlasambandhni tre tini di katv yva parikkhepadvr makkhenti, ass pnya pivitv rasagiddhena madhun makkhitni tni tini khdant anukkamena ta hna pavisanti. Iti yath te jalajena palobhetv asse vasa nenti, tath etpi dhana disv tassa gahaatthya sahhi vchipi purisa vasa nentti attho. Kullanti taraatthya gahita ya kici.
Silespamti purisna cittabandhanena silesasadis. Tikkhamyti tikhiamy sghamy. Nadrivti yath pabbateyy nad sghasot, eva sghamyti attho. paovti yath ca pasritpao yesa mla atthi, tesaeva upakro, tatheva tpi. Yo tti yo puriso t itthiyo. Bdhayeti so vta jlena bdheyya. Vel tsa na vijjatti yath etesa nad-dna asukavelyameva ettha gantabbanti vel natthi, rattimpi divpi icchiticchitakkhae upagantabbneva, asukenevtipi mariyd natthi, atthikena upagantabbneva, tath tsampti attho.
Ghatsanasam etti yath aggi indhanena na tappati, evametpi kilesaratiy. Kahasappasirpamti kodhanatya upanhitya ghoravisatya dujivhatya mittadubbhityti pacahi kraehi kahasappasirasadis. Tattha bahulargatya ghoravisat, pisuatya dujivhat, aticritya mittadubbhit veditabb. Gvo bahi tiassevti yath gvo khditahna chaetv bahi manpamanpassa tiassa vara vara omasanti khdanti, evametpi niddhana chaetv aa sadhanameva bhajantti attho. Muddhbhisittanti rjna. Pamad ca sabbti sabb ca itthiyo. Eteti ete paca jane. Niccayatoti niccasaato, upahitassati appamattova hutvti attho. Dubbidti dujjno. Sabbabhvoti ajjhsayo. Cirapariciopi hi aggi dahati, ciravisssikopi kujaro ghteti, ciraparicitopi sappo asati, ciravisssikopi rj anatthakaro hoti, eva circipi itthiyo vikra dassentti.
Naccantavati abhirpavat. Na bahna kantti ahaksigaik viya bahna piy manp. Na dakkhiti naccagtakusal. Tathrp hi bahupatthit bahumitt honti, tasm na sevitabb. Na dhanassa hetti y dhanahetuyeva bhajati, s apariggahpi na sevitabb. S hi dhana alabhamn kujjhatti.
Eva vutte mahjano mahsattassa aho sukathitanti sdhukramadsi. Sopi ettakehi kraehi itthna agua kathetv tuh ahosi. Ta sutv nando gijjharj, samma kula, ahampi attano abalena itthna agua kathessmti vatv aguakatha rabhi. Ta dassento satth ha
Atha khalu, bho, nando gijjharj kulassa dimajjhakathpariyosna viditv tya velya im gth abhsi
326. Puampi cema pathavi dhanena, dajjitthiy puriso sammatya;
laddh khaa atimaeyya tampi, tsa vasa asatna na gacche.
327. Uhhaka cepi alnavutti, komrabhattra piya manpa;
vsu kiccesu ca na jahanti, tasmhamitthna na vissasmi.
328. Na vissase icchati manti poso, na vissase rodati me sakse;
sevanti het piyamappiyaca, nv yath orakla paraca.
329. Na vissase skhapurasanthata, na vissase mittapuracora;
na vissase rjna sakh mamanti, na vissase itthi dasanna mtara.
330. Na vissase rmakarsu nrisu, accantaslsu asaatsu;
accantapemnugatassa bhariy, na vissase titthasam hi nriyo;
331. haneyyu chindeyyu chedpeyyumpi, kahepi chetv rudhira piveyyu;
m dnakmsu asaatsu, bhva kare gagatitthpamsu.
332. Mus tsa yath sacca, sacca tsa yath mus;
gvo bahi tiasseva, omasanti vara vara.
333. Gatenet palobhenti, pekkhitena mhitena ca;
athopi dunnivatthena, majun bhaitena ca.
334. Coriyo kathin het, v ca lapasakkhar;
na t kici na jnanti, ya manussesu vacana.
335. As lokitthiyo nma, vel tsa na vijjati;
sratt ca pagabbh ca, sikh sabbaghaso yath.
336. Natthitthna piyo nma, appiyopi na vijjati;
sevanti het piyamappiyaca, nv yath orakla paraca.
337. Natthitthna piyo nma, appiyopi na vijjati;
dhanatt paivallanti, latva dumanissit.
338. Hatthibandha assabandha, gopurisaca maala;
chavahaka pupphachaaka, sadhanamanupatanti nriyo.
339. Kulaputtampi jahanti akicana, chavakasamasadisampi;
anugacchanti anupatanti, dhanahetu hi nriyoti.
Tattha dimajjhakathpariyosnanti kathya dimajjhapariyosna. Laddh khaanti oksa labhitv. Icchati manti ma es icchatti puriso itthi na vissaseyya. Skhapurasanthatanti hiyyo v pare v santhata puraskhsanthata na vissase, apapphoetv apaccavekkhitv na paribhujeyya. Tatra hi dghajtiko v pavisitv tiheyye, paccmitto v sattha nikkhipeyya. Mittapuracoranti panthadhanahne hita cora puramitto meti na vissaseyya. Cor hi ye sajnanti teyeva mrenti. Sakh mamanti so hi khippameva kujjhati, tasm rjna sakh meti na vissase. Dasannamtaranti aya mahallik idni ma na aticarissati, attna rakkhissatti na vissasetabb. Rmakarsti blna ratikarsu. Accantaslsti atikkantaslsu. Accantapemnugatassti sacepi accanta anugatapem assa, tathpi ta na vissase. Kikra? Titthasam hi nriyoti sambandho, tittha viya sabbasdhrati attho.
Haneyyunti kuddh v aapurisasratt v hutv sabbameta hanandi kareyyu. M dnakmsti hnajjhsaysu sakiliha-saysu. Bhvanti evarpsu sineha m kare. Gagatitthpamsti sabbasdhraahena gagtitthasadissu. Musti musvdo tsa saccasadisova. Gatenti-dsu pekkhitena palobhane ummdantjtaka, (j. 2.18.57 dayo) dunnivatthena niinikjtaka, (j. 2.18.1 dayo) majun bhaitena tuvaa kho, ayyaputta, gaccheyysti nandattherassa vatthu (ud. 22) kathetabba. Coriyoti sambhatassa dhanassa vinsanena coriyo. Kathinti thaddhahaday. Vti duh appakeneva kujjhanasl. Lapasakkharti niratthakalapanena sakkhar viya madhur. Asti asatiyo lmak. Srattti sabbad sratt. Pagabbhti kyapgabbhiydhi pagabbh. Yathti yath sikh sabbaghaso, evametpi sabbaghas. Paivallantti parissajanti upaghanti vehenti. Latvti yath lat rukkhanissit rukkha vehenti, evamet purisa parissajanti nma.
Hatthibandhanti-dsu gopuriso vuccati goplako. Chavahakanti chavna haka, susnaplanti vutta hoti. Pupphachaakanti vaccahnasodhaka. Sadhananti etesupi sadhana anugacchantiyeva Akicananti adhana. Chavakasamasadisanti sunakhamasakhdacalena sama sadisa, tena nibbisesampi purisa gacchanti bhajanti. Kasm? Yasm anupatanti dhanahetu nriyoti.