Satth angata oloketv tassa patthanya samijjhanabhva disv byksi tva ito kappasatasahassdhika asakhyeyya atikkamitv gotamabuddhassa dutiyasvako bhavissasti. Buddhna bykaraa sutv sirivahano hahapahaho ahosi. Satthpi bhattnumodana katv saparivro vihrameva gato. Sirivahano tato pahya yvajva kalyakamma katv dutiyattavre kmvacaradevaloke nibbatto. Saradatpaso cattro brahmavihre bhvetv brahmaloke nibbatto. Tato pahya imesa ubhinnampi antarkamma na kathita. Amhka pana buddhassa nibbattito puretarameva saradatpaso rjagahanagarassa avidre upatissagme sribrhmaiy kucchismi paisandhi gahi. Tadivasameva cassa sahyopi rjagahasseva avidre kolitagme moggallibrhmaiy kucchiya paisandhi gahi. Tni kira dvepi kulni yva sattam kulapariva baddhapaibaddhasahyakneva. Tesa dvinnampi ekadivasameva gabbhaparihra adasu. Dasamsaccayena jtnampi tesa chasahi dhtiyo upahahisu. Nmaggahaadivase sribrhmaiy puttassa upatissagme jehakulassa puttatt upatissoti nma akasu, itarassa kolitagme jehakulassa puttatt kolitoti nma akasu. Te ubhopi vuddhimanvya sabbasippna pra agamasu. Upatissamavassa kanatthya nadi v uyyna v pabbata v gamanakle paca suvaasiviksatni parivr honti, kolitamavassa paca jaarathasatni. Dvepi jan pacapacamavakasataparivr honti. Rjagahe ca anusavacchara giraggasamajja nma hoti, tesa dvinnampi ekahneyeva maca bandhanti. Dvepi jan ekatova nisditv samajja passant hasitabbahne hasanti, savegahne savijjanti, dya dtu yuttahne dya denti. Tesa iminva niymena ekadivasa samajja passantna paripkagatatt assa purimadivasesu viya hasitabbahne hso v savegahne savejana v dya dtu yuttahne dyadna v nhosi. Dvepi pana jan eva cintayisu ki ettha oloketabba atthi, sabbepime appatte vassasate apaattikabhva gamissanti. Amhehi pana eka mokkhadhamma gavesitu vaatti rammaa gahetv nisdisu. Tato kolito upatissa ha samma upatissa, na tva aasu divasesu viya hahapahaho, anattamanadhtukosi, ki te sallakkhitanti? Samma kolita, etesa olokane sro natthi, niratthakameta, attano mokkhadhamma gavesitu vaatti ida cintayanto nisinnomhti, tva pana kasm anattamanosti? Sopi tatheva ha. Athassa attan saddhi ekajjhsayata atv upatisso ta evamha amhka ubhinnampi sucintita, mokkhadhamma gavesantehi pana ek pabbajj laddhu vaati, kassa santike pabbajmti. Tena kho pana samayena sacayo paribbjako rjagahe paivasati mahatiy paribbjakaparisya saddhi. Te tassa santike pabbajissmti pacahi mavakasatehi saddhi sacayassa santike pabbajisu. Tesa pabbajitaklato pahya sacayo atirekalbhaggayasaggappatto ahosi. Te katipheneva sabba sacayassa samaya pariggahitv, cariya, tumhka jnanasamayo ettakova, udhu uttaripi atthti pucchisu. Sacayo ettakova, sabba tumhehi tanti ha. Te tassa katha sutv cintayisu eva sati imassa santike brahmacariyavso niratthako, maya mokkhadhamma gavesitu nikkhant, so imassa santike uppdetu na sakk. Mah kho pana jambudpo, gmanigamarjadhniyo carant maya avassa mokkhadhammadesaka eka cariya labhissmti. Te tato pahya yattha yattha pait samaabrhma atthti suanti, tattha tattha gantv pahaskaccha karonti. Tehi puha paha ae kathetu samatth natthi, te pana tesa paha vissajjenti. Eva sakalajambudpa pariggahitv nivattitv sakahnameva gantv, samma kolita, yo pahama amata adhigacchati, so rocetti katika akasu. Tena samayena amhka satth pahambhisambodhi patv pavattitavaradhammacakko anupubbena rjagaha sampatto hoti. Atha ekasahi arahanto loke uppann hontti vuttakle caratha, bhikkhave, crika bahujanahityti ratanattayaguappaksanattha uyyojitna bhikkhna antare pacavaggiyabbhantaro assajitthero painivattitv rjagahameva gato. Punadivase ptova pattacvara dya rjagaha piya pvisi. Tasmi samaye upatissaparibbjako ptova bhattakicca katv paribbjakrma gacchanto thera disv cintesi may evarpo pabbajito nma na dihapubbo. Ye vata loke arahanto v arahattamagga v sampann, aya tesa bhikkhna aataro, yannha ima bhikkhu upasakamitv paha puccheyya kasi tva, vuso uddissa, pabbajito, ko v te satth, kassa v tva dhamma rocesti. Athassa etadahosi aklo kho ima bhikkhu paha pucchitu, antaraghara paviho piya carati, yannha ima bhikkhu pihito pihito anubandheyya atthikehi upata magganti. So thera laddhapiapta aatara oksa gacchanta disv nisditukmatacassa atv attano paribbjakaphaka papetv adsi. Bhattakiccapariyosnepissa attano kuikya udaka adsi. Eva cariyavatta katv katabhattakiccena therena saddhi madhurapaisanthra katv vippasannni kho te, vuso, indriyni, parisuddho chavivao pariyodto, kasi tva, vuso uddissa, pabbajito, ko v te satth, kassa v tva dhamma rocesti pucchi. Thero atthvuso, mahsamao sakyaputto sakyakul pabbajito, tha bhagavanta uddissa pabbajito, so ca me bhagav satth, tassevha bhagavato dhamma rocemti ha. Atha na kivd panyasmato satth, kimakkhyti pucchi. Thero cintesi ime paribbjak nma ssanassa paipakkhabht, imassa ssanassa gambhrata dassessmti. Attano navakabhva dassento ha aha kho, vuso, navo acirapabbajito, adhungato ima dhammavinaya, na tvha sakkomi vitthrena dhamma desetunti. Paribbjako aha upatisso nma, tva yathsattiy appa v bahu v vada, eta nayasatena nayasahassena paivijjhitu mayha bhroti cintetv ha
Appa v bahu v bhsassu, atthayeva me brhi;
attheneva me attho, ki khasi byajana bahunti. (Mahva. 60).
Eva vutte thero ye dhamm hetuppabhavti (mahva. 60; apa. thera. 1.1.286) gtha ha. Paribbjako pahamapadadvayameva sutv sahassanayasampanne sotpattimagge patihahi. Itara padadvaya sotpannakle nihsi. So sotpanno hutv uparivisese appavattante bhavissati ettha kraanti sallakkhetv thera ha bhante, m upari dhammadesana vahayittha, ettakameva hotu, kaha amhka satth vasatti? Veuvane paribbjakti. Bhante, tumhe purato ytha, mayha eko sahyako atthi. Amhehi ca aamaa katik kat yo pahama amata adhigacchati, so rocetti. Aha ta paia mocetv sahyaka gahetv tumhka gatamaggeneva satthu santika gamissmti pacapatihitena therassa pdesu nipatitv tikkhattu padakkhia katv thera uyyojetv paribbjakrmbhimukho agamsi. Kolitaparibbjako ta dratova gacchanta disv ajja mayha sahyakassa mukhavao na aesu divasesu viya, addh tena amata adhigata bhavissatti amatdhigama pucchi. Sopissa ma vuso, amata adhigatanti paijnitv tameva gtha abhsi. Gthpariyosne kolito sotpattiphale patihahitv ha kaha kira, samma, satth vasatti? Veuvane kira, samma, vasatti eva no cariyena assajittherena kathitanti. Tena hi samma yma, satthra passissmti. Sriputtatthero ca nmesa sadpi cariyapjakova, tasm sahya kolitamava evamha samma, amhehi adhigata amata amhka cariyassa sacayaparibbjakasspi kathessma. Bujjhamno paivijjhissati, appaivijjhanto amhka saddahitv satthu santika gamissati, buddhna desana sutv maggaphalapaivedha karissatti. Tato dvepi jan sacayassa santika gantv, cariya, tva ki karosi, buddho loke uppanno, svkkhto dhammo, suppaipanno sagho. yma, dasabala passissmti. So ki vadetha, ttti tepi vretv lbhaggayasaggappattimeva tesa dpesi. Te amhka evarpo antevsikavso niccameva hotu, tumhka pana gamana v agamana v jnthti hasu. Sacayo ime ettaka jnant mama vacana na karissantti atv gacchatha tumhe, tt, aha mahallakakle antevsikavsa vasitu na sakkomti ha. Te anekehipi kraehi ta bodhetu asakkont attano ovde vattamna jana dya veuvana agamasu. Atha tesa pacasu antevsikasatesu ahateyyasat nivattisu, ahateyyasat tehi saddhi agamasu. Satth catuparisamajjhe dhamma desento te dratova disv bhikkh mantesi ete, bhikkhave, dve sahy gacchanti kolito ca upatisso ca, eta me svakayuga bhavissati agga bhaddayuganti. Atha tesa parisya cariyavasena dhammadesana vahesi. hapetv dve aggasvake sabbepi te ahateyyasat paribbjak arahatta ppuisu Satth etha bhikkhavoti hattha pasresi. Sabbesa kesamassu antaradhyi, iddhimaya pattacvara kyappaibaddha ahosi. Dvinna aggasvaknampi iddhimayapattacvara gata, uparimaggattayakicca pana na nihsi. Kasm? Svakapramiassa mahantatya. Athyasm mahmoggallno pabbajitadivasato sattame divase magadharahe kallavlagmaka upanissya samaadhamma karonto thinamiddhe okkante satthr savejito thinamiddha vinodetv tathgatena dinna dhtukammahna suantova uparimaggattayakicca nihpetv svakapramiassa matthaka patto. Sriputtattheropi pabbajitadivasato addhamsa atikkamitv satthr saddhi tameva rjagaha upanissya skarakhatalee viharanto attano bhgineyyassa dghanakhaparibbjakassa vedanpariggahasuttante (ma. ni. 2.205-206) desiyamne suttnusrena a pesetv parassa vahitabhatta bhujanto viya svakapramiassa matthaka patto. Bhgineyyo panassa desanpariyosne sotpattiphale patihito. Iti dvinnampi mahsvakna tathgate rjagahe viharanteyeva svakapramiakicca matthaka patta. Aparabhge pana satth jetavane viharanto mahpana yadida sriputto, iddhimantna yadida mahmoggallnoti dvepi mahsvake hnantare hapesti.