5. Sunakkhattasuttavaan
55. Eva me sutanti sunakkhattasutta. Tattha ati arahatta. Bykatti kh jtti-dhi cathi padehi kathit. Adhimnenti appatte pattasaino, anadhigate adhigatasaino hutv adhigata amhehti mnena bykarisu. 56. Evacettha sunakkhatta tathgatassa hotti sunakkhatta ettha etesa bhikkhna pahabykarae ida hna etesa avibhta andhakra, tenime anadhigate adhigatasaino, handa nesa visodhetv pkaa katv dhamma desemti, evaca tathgatassa hoti. Atha ca panidhekaccepe tassapi hoti aathattanti bhagav paipannakna dhamma deseti. Yattha pana icchcre hit ekacce moghapuris honti, tatra bhagav passati ime ima paha uggahetv ajnitvva jnant viya appatte pattasaino hutv gmanigamdsu visevamn vicarissanti, ta nesa bhavissati dgharatta ahitya dukkhyti evamassya icchcre hitna kra paipannaknampi atthya dhamma desissmti uppannassa cittassa aathbhvo hoti. Ta sandhyeta vutta. 58. Lokmisdhimuttoti vamisa-kmmisa-lokmisabhtesu pacasu kmaguesu adhimutto tanninno taggaruko tappabbhro. Tappatirpti kmaguasabhg. nejapaisayuttyti nejasampattipaisayuttya. Saseyyti katheyya. nejasayojanena hi kho visayuttoti nejasampattisayojanena visasaho. Lokmisdhimuttoti evarpo hi lkhacvaradharo mattikpatta dya attano sadisehi katipayehi saddhi paccantajanapada gacchati, gma piya pavihakle manuss disv mahpasukulik gatti ygubhattdni sampdetv sakkacca dna denti, bhattakicce nihite anumodana sutv svepi, bhante, idheva piya pavisathti vadanti. Ala upsak, ajjpi vo bahna dinnanti. Tena hi, bhante, antovassa idha vaseyythti adhivsetv vihramagga pucchitv vihra gacchanti. Tattha sensana gahetv pattacvara paismenti. Sya eko vsiko te bhikkh pucchati kattha piya caritthti? Asukagmeti. Bhikkhsampannti? ma evarp nma manussna saddh hoti. Ajjeva nu kho ete edis, niccampi edisti? Saddh te manuss niccampi edis, te nissyeva aya vihro vahatti. Tato te pasukulik punappuna tesa vaa kathenti divasvasesa kathetv rattimpi kathenti. Ettvat icchcre hitassa ssa nikkhanta hoti udara phlita. Eva lokmisdhimutto veditabbo. 59. Idni nejasampattilbhi adhimnika dassento hna kho panetanti-dimha. nejdhimuttassti kilesasicanavirahitsu hehimsu chasu sampattsu adhimuttassa tanninnassa taggaruno tappabbhrassa. Se pavutteti ta pavutta. Cha sampattilbhino hi adhimnikassa pacakmagumisabandhan patitapaupalso viya upahti. Teneta vutta. 60. Idni kicayatanasampatti lbhino adhimnikassa nighasa dassetu hna kho panti-dimha. Tattha dvedh bhinnti majjhe bhinn. Appaisandhikti khuddak muhipsamatt jatun v silesena v allypetv paisandhtu sakk. Mahanta pana kugrappama sandhyeta vutta. Se bhinneti ta bhinna. Upari sampattilbhino hi hehsampatti dvedhbhinn sel viya hoti, ta sampajjissmti citta na uppajjati. Teneta vutta. 61. Idni nevasansayatanalbhino adhimnikassa ca nighasa dassento hna kho panti-dimha. Tattha se vanteti ta vanta. Ahasampattilbhino hi hehsampattiyo vantasadis hutv upahahanti, puna sampajjissmti citta na uppajjati. Teneta vutta. 62. Idni khsavassa nighasa dassento hna kho panti-dimha. Tattha se ucchinnamleti so ucchinnamlo. Upari sampattilbhino hi hehsampatti mlacchinnatlo viya upahti, ta sampajjissmti citta na uppajjati. Teneta vutta. 63. hna kho panti piyekko anusandhi. Heh hi sampattilbhino adhimnikassapi khsavassapi nighaso kathito, sukkhavipassakassa pana adhimnikassapi khsavassapi na kathito. Tesa dvinnampi nighasa dassetu ima desana rabhi. Ta pana paikkhitta. Sampattilbhino hi adhimnikassa nighase kathite sukkhavipassakassapi adhimnikassa kathitova hoti, sampattilbhino ca khsavassa kathite sukkhavipassakakhsavassa kathitova hoti. Etesa pana dvinna bhikkhna sappysappya kathetu ima desana rabhi. Tattha siy puthujjanassa tva rammaa asappya hotu, khsavassa katha asappyanti. Yadaggena puthujjanassa asappya, tadaggena khsavasspi asappyameva. Visa nma jnitv khditampi ajnitv khditampi visameva. Na hi khsavenapi aha khsavoti asavutena bhavitabba. Khsavenapi yuttapayutteneva bhavitu vaati. 64. Tattha samaenti buddhasamaena. Chandargabypdenti so avijjsakhto visadoso chandargena ca bypdena ca ruppati kuppati. Asappynti avahikarni rammani. Anuddhaseyyti soseyya milpeyya. Sa-updisesanti sagahaasesa, upditabba gahitabba idha updti vutta. Analaca te antaryyti jvitantarya te ktu asamattha. Rajoskanti rajo ca vhisukdi ca ska. Asu ca visadosoti so ca visadoso. Tadubhayenti y s asappyakiriy ca yo visadoso ca, tena ubhayena. Puthuttanti mahantabhva. Evameva khoti ettha sa-updnasalluddhro viya appahno avijjvisadoso dahabbo, asappyakiriyya hitabhvo viya chasu dvresu asavutaklo, tadubhayena vae puthutta gate maraa viya sikkha paccakkhya hnyvattana, maraamatta dukkha viya aatarya garukya sakilihya pattiy pajjana dahabba. Sukkapakkhepi iminva nayena opammasasandana veditabba. 65. Satiyyeta adhivacananti ettha sati pagatik. Lokikya paya lokik hoti, lokuttarya lokuttar. Ariyyeta payti parisuddhya vipassanpaya. Idni khsavassa bala dassento so vatti-dimha. Tattha savutakrti pihitakr. Iti viditv nirupadhti eva jnitv kilesupadhipahn nirupadhi hoti, nirupdnoti attho. Upadhisakhaye vimuttoti upadhna sakhayabhte nibbne rammaato vimutto. Upadhisminti kmupadhismi. Kya upasaharissatti kya allypessati. Ida vutta hoti tahakkhaye nibbne rammaato vimutto khsavo paca kmague sevitu, kya v upasaharissati citta v uppdessatti neta hna vijjati. Sesa sabbattha uttnatthamevti.
Papacasdaniy majjhimanikyahakathya
Sunakkhattasuttavaan nihit.